Maatschappelijk en zorgvastgoed: van eigen belang naar \’ons\’ belang

Het is al een tijdje duidelijk; er is teveel maatschappelijk en zorgvastgoed. De Hervorming Langdurige Zorg en de diverse bezuinigingen zijn hier debet aan. Verzorgingshuizen komen gedeeltelijk leeg te staan. Gebouwen met een monofunctionele bestemming hebben moeite om te overleven. Zeker daar waar de invulling onder inhoudelijke en financiële druk staat. Zoals buurthuizen, dagopvanglocaties of activiteitencentra.

Ruimtes vullen
Wat mij opvalt is dat bijna alle eigenaren van dit soort gebouwen zelfstandig aan de slag gaan om te kijken of zij de ruimtes kunnen vullen. Of het nu vastgoed is van de gemeente, een woningcorporatie of een zorgorganisatie, iedereen gaat voor een eigen invulling. Logisch, want als eigenaar word je geconfronteerd met de gevolgen. Je huurder, bijvoorbeeld een zorgorganisatie, zegt het huurcontract op, er komen minder bezoekers uit de omliggende wijk en ga zo maar door.

Multifunctioneel
Logisch om als eigenaar zelf aan de slag te gaan? Ja, maar lang niet altijd effectief! En zeker niet in het belang van eindgebruikers zoals jij en ik. En onze ouders en kinderen in de wijken. Want ‘wij’ als bewoners hebben baat bij voorzieningen die dichtbij en open zijn. Waar we elkaar kunnen ontmoeten. Waar activiteiten zijn en diensten geleverd worden. En dat kan alleen als we deze voorzieningen multifunctioneel maken.

Multidisciplinair samenwerken
In mijn blog van augustus 2014 schreef ik er al eerder over. Hét kenmerk van multifunctioneel is dat meerdere partijen er gebruik van maken. En dat kan alleen als partijen multidisciplinair samenwerken. Niet alleen de gebruikers, maar ook de eigenaren van al dat maatschappelijk- en zorgvastgoed.

Eigen of gezamenlijk belang?
Hoe kunnen we het ‘eigen belang’ van de vastgoedeigenaren en ‘ons’ maatschappelijk belang meer bij elkaar brengen? Hoe laten we deze eigenaren, samen met de zakelijke huurders en de eindgebruikers, meer met elkaar samenwerken? (zie ook mijn blog van mei 2014 over samenwerken in de zorg.) Dat kan alleen als het gezamenlijk belang groter is dan het eigen belang. Is dat niet zo, dan gaat bijna iedereen voor het eigen belang.

‘Vastgoed-ontwikkel-beheer-panden-maatschappij’
Een van mijn ideeën is om, op die plekken waar er teveel is, het maatschappelijk en zorgvastgoed onder te brengen in één samenwerkende organisatie. Deze organisatie kan objectieve afwegingen maken welk vastgoed kan renderen en welk niet. Een soort lokale ‘vastgoed-ontwikkel-beheer-panden-maatschappij’. Voor een aantal van dit vastgoed kan een haalbare, multifunctionele exploitatie georganiseerd worden. Als we dit vanuit ‘ons’ bekijken, dan moeten we een voorziening die multifunctioneel is, centraal ligt en toegankelijk is, overeind houden. En de andere niet. Tenminste, niet op dezelfde wijze met maatschappelijk geld zoals nu. Één organisatie kan dat veel objectiever en efficiënter aanpakken. Zowel inhoudelijk, redenerend vanuit ‘ons’, als financieel.

Van ons allemaal
Want laten we wel zijn, het vastgoed waar ik het hier over heb is toch eigenlijk van ons allemaal? Daar is te veel van. En dat moeten we dan toch ook gezamenlijk, vanuit hetzelfde belang, aanpakken? Als we ons gezamenlijk belang laten overheersen lukt dat! Maar daar zijn we toch ook van?!

April 2016, Guido de Ruiter