Visie op inzet voor wonen en zorg
Voor de start van een project wonen en zorg met ICT is het van belang om vanuit de organisatie een visie te vormen op de inzet van domotica. Domotica is geen doel op zich, maar ondersteunend aan de doelstellingen op het gebied van wonen, zorg en welzijn.
Het doel is te zoeken naar mogelijkheden die technologie kan bieden voor vraagstukken die zich voordoen. Bijvoorbeeld, het vergroten van zelfredzaamheid, het versterken van sociale contacten en zinvolle tijdsbesteding. Het gaat daarbij veelal om een combinatie van toe te passen technologieën die in hun onderlinge samenhang toegevoegde waarde bieden.
De geformuleerde visie is het vertrekpunt en het mandaat voor de inzet van technologie vanuit de organisatie en vanuit de diensten die zij wil gaan leveren.
De visie van de organisatie bevat minimaal vier aspecten:
- De belangrijkste waarden en doelstellingen van de organisatie bij de inzet van domotica
- De rol van technologie in de innovatiestrategie van de organisatie
- De doelgroepen voor wie de organisatie technologie wil inzetten
- In welke situaties wil de organisatie de technologie gaan inzetten: bij nieuwbouwprojecten of in bestaande bouw, intramurale of extramurale settings
Waarden en doelstellingen van de organisatie bij de inzet van domotica
Domotica kan bijdragen aan diverse waarden en doelstellingen. Dit kunnen waarden en doelstellingen vanuit de kern (missie) van de organisatie zijn en maatschappelijke ontwikkelingen waar de organisatie bij wil aansluiten, of beide. Zorg dat u bij aanvang van het project een gezamenlijk beeld hebt van waarden en doelstellingen waaraan u wilt dat de technologie bijdraagt. Hiermee zorgt u dat er een duidelijk gemeenschappelijk gedragen doel is en dat het draagvlak voor het project beter geborgd is. Voorbeelden van waarden waaraan technologie (domotica) een bijdrage kan leveren (niet uitputtend):
- Veiligheid
- Doelmatigheid
- Zo lang mogelijk thuis wonen
- Zelfredzaamheid
- Participatie en zeggenschap
- Kwaliteit van zorg
- Betaalbaarheid van zorg
- Toegankelijkheid van zorg
- Geïntegreerde wijkzorg, decentralisatie zorg en preventie
- Aantrekkelijk werkgeverschap
Rol van technologie in de innovatiestrategie van de organisatie
Zorg dat bij aanvang van het project helder is in hoeverre de organisatie innovatief wil zijn met de inzet van technologie.
Wil de organisatie met de inzet van domotica ook een bijdrage leveren aan haar innovatiestrategie: bijvoorbeeld door een ‘innovator’ te zijn en nieuwe toepassingen helpen ontwikkelen? Wil de organisatie voorop lopen door te experimenteren met nieuwe technologie die op de markt komt (‘early adopter’)?
Een andere strategie kan zijn om te willen horen bij de ‘early majority’ en ontwikkelingen toe te passen zodra die zich ergens in de praktijk hebben bewezen. Of kijkt de organisatie liever de kat uit de boom en past ze alleen technologie toe die reeds breed in de praktijk heeft bewezen onmisbaar te zijn voor kwalitatief goede en doelmatige zorg?
Doelgroepen voor wie de organisatie domotica wil inzetten
Net als bij alle technologie geldt ook voor domotica dat zij op maat moet worden ingezet. De waarde die met technologiefuncties kan worden toegevoegd is verschillend voor verschillende doelgroepen en woonsituaties. Heeft u al een specifieke doelgroep op het oog of wilt u nog verschillende mogelijkheden openlaten en verkennen binnen het project.
Situaties waarbij de organisatie de technologie wil inzetten
De inzet van de technologie is plaatsgebonden. In de voorgaande alinea bij doelgroepenkeuze komt dit ook al naar voren. Afhankelijk van de keuze om de technologie in te gaan zetten in nieuwbouw of bestaande bouw zullen andere aspecten een rol gaan spelen gedurende het gehele stappenplan. Bij nieuwbouw zal bijvoorbeeld rekening gehouden moeten worden met planning van het nieuwbouwproject, zodat de aansluiting tussen beide projecten optimaal is. Met name bij het aanleggen van domotica-functies die in het bestek zijn opgenomen, denk aan loze leidingen, is afstemming cruciaal. Als domotica wordt aangelegd in bestaande bouw, spelen de huidige bewoners een andere rol. Er worden namelijk veranderingen in hun huidige omgeving aangebracht die goed begeleid moeten worden, zodat de acceptatie van de domotica goed verloopt.
Daarnaast zijn de doelstellingen richtinggevend of domotica toepassingen worden ingezet bij intramurale settings of juist bij extramurale settings. Een voorbeeld van een doelstelling binnen een intramurale setting kan zijn het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen met dementie in kleinschalige woonvoorzieningen. Door de toepassing van domotica krijgen ze meer levensruimte. Een doelstelling voor een extramurale setting kan zijn een bijdrage te leveren dat mensen met dementie (in een gevorderd stadium en verpleeghuisindicatie) langer zelfstandig kunnen wonen door middel van 24-uurstoezicht met volledig geautomatiseerde bewaking.
Visie aanscherpen
De visie kan in de loop van het traject worden aangescherpt en aangevuld maar dient als basis voor het besluit voor de start van het project.
Stap 1: (Zorg)dienst ontwerpen en (maatschappelijke) business case opstellen
Stap 2: (Zorg)dienst uitwerken
Stap 3: Functies technologie uitwerken
Stap 4: Afronden (maatschappelijke) business case en besluitvorming
Stap 5: Voorbereiden en uitvoeren implementatie
Terug naar overzicht Stappenplan Thuistechnologie voor Corporaties